Uitlijnen

[markv]

Tijdens het gesprek bij Lotus en Vega over onderstelafstemming kwam het ter sprake om de setup van de Speedster helemaal te laten varen en alles om te (laten) zetten naar de setup van de Elise 111R omdat de setup daarvan het meest neutrale weggedrag zou geven. Helaas ben ik er nog steeds niet uit of ik die stap ook daadwerkelijk neem. Zeker nu Hendrik-Jan zo enthousiast is over zijn setup met een klein beetje uitspoor op de vooras. Daar rijd jij nu toch ook mee Mark?

Yup, das het eerste wat ik heb laten doen aan de auto: 8 minuten uitspoor
voor per wiel. Rest helemaal standaard.

Als ik het goed begrijp ga jij straks voor maximaal camber in combinatie met uitspoor. Dus snelle reactie op insturen en maximale grip midcorner, ten koste van wat rechtuitstabiliteit. Of zit ik er dan helemaal naast?

Klopt. Alhoewel die camber wijziging minder effect zal hebben op rechtuit dan de sporing. Maar het zou er voor meoten zorgen dat het onderstuur weer een stukje minder wordt. Meer sportauto, minder autobagn cruiser
Settings zijn dan redelijk vergelijkbaar met die van de 340R.

Mark

[markv]

Wat zijn de beste waardes volgens jou?

Eigelijk zijn er geen beste waardes. Het is maar helemaal hoe je wil dat de auto reageert en wat jij fijn vind rijden. Ik vind zelf het sturen en bochten rijden erg belangrijk met mijn auto. Daarvoor geef ik graag rechtuit stabiliteit op. Eingelijk verander ik voor alleen de settings. Van neutraal/toespoor naar uitspoort en van neutraal naar negatief camber (laatste moet nog gebeuren).

Arno rijdt ook zo met z'n Elise en dat geeft wel een prettig sturende auto.

Wel is het zo dat de auto daardoor wat minder "aardig" wordt. Reactie onderstuur wordt bv. wat heftiger, je hebt langer grip en dan komt het onderstuur er wat abrupter in. Das ook de reden dat ik eerst m'n sporing heb gewijzigd en na daar bijna een jaar mee te hebben gereden (en ervaring mee op te hebben gedaan) ga ik het camber ook wijzigen.

Beetje stapje voor stapje leren wat de auto kan en wat ik daar allemaal voor moet leren om er mee om te gaan

Mark

[Richard]

Gister heb ook ik de Speedster laten uitlijnen!
Zoals voorspeld werd door Zonneveld banden uit Wateringen die verantwoordelijk is voor alle apk en uitlijn werkzaamheden voor van Sten engineering (Lotus Elise Specialist) stond het niet goed.
Achter stond de afstelling op 10,2 mm en dat moet tot maximaal 2,1 mm zijn.
Na alle waardes op de normale afstelling te hebben gezet rijdt de Speedster veel beter.
Voor deze uitlijn actie heb ik 55 euro incl btw betaald en dat bij een specialist!

[speedster]

Ik begrijp van de mensen die hun Speedster hebben laten uitlijnen dat er waardes uit de fabriek niet kloppen. Als je auto eenmaal goed sta dan kan dat niet verlopen behalve als je een stoepje of werkzaamheden heb uitgevoerd aan bijvoorbeeld je stuurinrichting. Dus ik vind het een mankement of een fout van Opel.

[markv]

Euh, nee, zo zit het niet.

De ophanging van de Speedster is erg uitgebreid instelbaar, uitgebreider dan veel andere auto's.

De sporing van de auto kan verlopen. Sporing is erg belangrijk voor hoe de auto stuurt. Doordat de sporing wordt afgesteld met een draadeind en wordt vast gezet met een moer (even simpel gezegd) kan dat verlopen door de tijd, het kan losraken.

Het camber en caster wordt ingesteld bij de speedster door plaatjes/ringen te plaatsen of te verwijderen. Het gebeurd tijdens het rijden natuurlijk niet dat die zomaar verdwijnen. Daarom verloopt het camber en caster van je auto niet.

Je kunt voor de speedster het camber (caster laat je vaak hetzelfde) eenmalig afstellen zoals je wilt, maar wil je de sporing houden zoals je wilt is het verstandig dit te controleren, waarbij de frequentie beetje afhangt van hoeveel/hoe je rijdt en hoe de auto aanvoelt.

Maar het klopt dat de auto's af fabriek nogwel eens "creatief" kunnen staan. Het voordeel is dat uitlijnen niet zo duur is en het verschil vaak HEEL erg merkbaar is.

Goedkope manier om wat aan je auto te tunen

Hoop dat het zo wat duidelijker is?

Mark

[speedster]

De sporing van de auto kan verlopen. Sporing is erg belangrijk voor hoe de auto stuurt. Doordat de sporing wordt afgesteld met een draadeind en wordt vast gezet met een moer (even simpel gezegd) kan dat verlopen door de tijd, het kan losraken.


De sporing dat stel je af met je stuurstang. Als deze moer los zal raken dan zal naar een aantal kilometers je draadend uit de stang van je stuurkogel raken met gevolg dat je beide wielen naar buiten zal slaan. Dus dat de sporing kan veranderen uit zijn eigen is niet waar. Het kan alleen door verbuiging van je stuurstang door bv een stoepje.

[markv]

De sporing dat stel je af met je stuurstang. Als deze moer los zal raken dan zal naar een aantal kilometers je draadend uit de stang van je stuurkogel raken met

Ik probeerde mijn voorbeeld zo simpel mogelijk te houden.

gevolg dat je beide wielen naar buiten zal slaan. Dus dat de sporing kan veranderen uit zijn eigen is niet waar. Het kan alleen door verbuiging van je stuurstang door bv een stoepje.

Losraken is wellicht verkeerd geformuleerd, maar het kan weldegelijk verschuiven. En daar hoef je ze echt niet voor krom te rijden.
Als je de auto uitlijnt zie je hoe weinig je maar hoeft te doen om de sporing te veranderen. Dus de kleinste afwijking heeft al gevolgen voor je sporing.

Mark

[Arno]

Op deze auto's is de sporing-nauwkeurigheid opgegeven in honderdsten van graden. Het aandraaien van de borgmoer op de stuurstang (voor) of spoorstang (achter) is vaak al genoeg om 'm 2 a 3 tiende graad te laten verlopen. Zo gevoelig is het. (iets wat een goede uitlijner ook weet en rekening mee houdt in z'n werk)

Het verlopen van de sporing wordt beinvloed door een aantal factoren.

De dempers/veren zullen vooral de eerste tijd (van 'nieuw') nog een tijdje 'zetten' en iedere wijziging van rijhoogte verandert je sporing vanwege de bump-steer grafiek van de ophanging.

Daarnaast is er simpelweg slijtage van de rubberen wishbone bushings die na verloop van tijd de hele wishbone een klein beetje anders laten staan. Ook dit is op deze auto's weer meetbaar. (na een aantal jaar zijn deze ook aan vervanging toe)

Idem-dito voor slijtage op de onderste fuseekogels (die staan onder de meeste spanning) en slijtage op de stuurstang-kogels (zowel aan het stuurhuis als aan de stuur-arm/fusee)

Al met al is de ophanging een vrij dynamisch geheel en zeker geen 'fit and forget'.

Mijn ervaring met de Elise is dat deze van de fabriek af uiterst dubieus staan afgesteld.

Maar dat komt waarschijnlijk omdat de afstelling in de fabriek tijdens de assemblage direct op het kale chassis met ophanging gebeurt en als je gaat rijden de zaak zich 'zet'.

Daarnaast heb ik in de afgelopen 4 jaar met de Elise gemerkt dat de sporing wel degelijk 'verloopt' (en ik neem *nooit* stoepranden mee oid.).

Je praat hier alleen niet over enorme hoeveelheden, maar toch duidelijk merkbaar. Iedere 6 maanden een sporing-check is gewoon een mooie controle en tot nu toe moest hij altijd wat worden bijgesteld.

Zie het grotendeels als 'slijtage compensatie' op deze auto's.

Het verschil met 99.9999% van de andere auto's op de weg is dat je bij 'de rest' nauwelijks iets merkt van de sporing tenzij deze echt bizar ver fout staat (denk in graden!), waardoor hij naar 1 kant trekt.

Bij auto's als de Speedster en de Elise merk je zelfs 1/10'e graad al in het stuurgedrag en zit je al gauw 'het voelt niet goed'.

Bye, Arno.

[Maarten]

Ben het grotendeels met Arno eens. Maar de rede dat onze auto's veel gevoeliger zijn voor sporing is dat wij een erg grote caster (naloop) hebben in vergelijk met bijvoorbeeld voorwielaandrijvers met mc pherson veerpoten.

het is inderdaad het zetten en slijten van ophangingsrubbers en de hele wielophanging welke zorgt voor een klein verloop in de afstelling. Niet de borgmoer op de spoorstang die los zou raken. Stoeprandjes ed maken het ook niet echt beter.....

Maar op zijn tijd de uitlijning laten controleren kan zeker geen kwaad.

Maarten